Jan Kwisthout is een van de beste vliegvissers van Daddy Longlegs, in het jaar 2007 was hij Nederlands kampioen vliegvissen.  Reden genoeg om eens wat tips van Jan op papier te zetten..

 Als vierjarige kleuter ging Jan al met zijn opa mee uit vissen  en sindsdien is hij met het visvirus besmet. Eerst met de vaste stok, later met het vliegvissen.  Ik heb zelf enkele vistrips met Jan meegemaakt en bijna altijd ving Jan de meeste vissen van ons gezelschap. 

Maar hij neemt ook de tijd om om zich heen te kijken. Ik vergeet nooit meer die keer dat ik in Tsjechië een prachtige rode eekhoorn vlak voor me naar het water zag komen om te drinken. Ik wilde een foto maken, maar juist op dat moment was de batterij leeg.  ’s Avonds zaten we na te kaarten over de dag en prompt pakte Jan z’n fototoestel en zei  ‘Bedoel je deze eekhoorn soms?’.  Het was in ieder geval op precies dezelfde plaats!

Jan is binnen Daddy Longlegs zeer actief geweest als voorbinder en werpinstructeur, maar op dit moment vooral als lid van het wedstrijdteam. Hoewel Jan in het verleden veel lol had in binden, tot zelfs de patronen van Oliver Edwards aan toe,  beperkt hij zich nu nog hoofdzakelijk tot basispatronen voor het wedstrijdvissen. Volgens Jan maken de patronen niet het verschil  om vis te vangen. Wat wel uitmaakt is de grootte van de patronen en dat je ze vist op een plaats en een diepte waar vis zit.  Jan vist voornamelijk nog met de volgende patronen:

• Polders: red tag, pheasant tail, hare’s ear, pauwenfiber nimf
• Forellenputten: buzzers, boobies, blobs
• Stromend water: prince nimf

Belangrijk is ook om deze nimfen in verschillende grootten (haak 12 t/m 18) en zwaartes te hebben, bijvoobeeld onverzwaard en met goud/tungsten koppen van 1.5 , 2.4, 2.8 en 3.3 mm.   
Er zitten geen droge vliegen bij, want Jan wil vis vangen, en de meeste vissen zitten dieper.
Zorg ook dat je ook kleine maten nimfen hebt (16,18), want veel beginners hebben louter veel te grote patronen bij zich (bijv. alleen de maten 10 en 12).

Polders

De grootste fout die Jan veel (vlieg)vissers ziet maken is om meteen de hengel te pakken en te beginnen met vissen. Verken eerst het water waar je wilt gaan vissen, fiets er regelmatig langs en kijk, kijk, kijk. Alleen dan krijg je in de gaten waar de vis zich ophoudt, je gaat thuis toch ook niet in de badkuip vissen.  Je moet eerst de vis opzoeken en het water lezen. 
En als je weet waar de vis zit, dan moet je ook nog zoeken op welke diepte je ze kunt vangen. Jan vist tegenwoordig bijna alleen nog met intermediate of zinkende lijnen om de vissen op de juiste diepte op te zoeken. Dat gaat bij vissen in de polder  als volgt:

Inwerpen en meteen met achtjes beginnen binnen te draaien.
Inwerpen, 3 tellen wachten en beginnen met achtjes binnen te draaien.
Inwerpen, 5 tellen wachten en beginnen met achtjes binnen te draaien.
En zo 10, 15, 20 tellen, etc. wachten, net zolang tot je beet hebt.

Op deze manier vis je alle waterlagen af. Onthoudt dus steeds hoeveel tellen je gewacht hebt voordat je begint met binnenhalen. De vissen zitten dan op bijvoorbeeld  ‘10 tellen diep’. Hoeveel centimeter dat is, is niet belangrijk.  Wel hoeveel tellen wachten!  

Voor het vissen in de polder gebruikt Jan meestal een aftma 4 hengel van 9ft, een intermediate lijn die heel langzaam zakt (Snowbee Neutral Density line) en ongeveer 1,5 meter 12/00 nylon als leader.  Voordeel van een intermediate lijn boven een drijvende lijn is dat je direct contact hebt met de vis en minder last van wind die een bocht blaast in je drijvende lijn.
Op groter water gebruikt Jan liever een langere aftma 4 hengel van 10 ft.

In Breda en Roosendaal (waar Jan woont) is weinig goed vliegviswater. Ga eens buiten de deur vissen, bijvoorbeeld in de polders van Groot-Rotterdam. Je kunt daar ook dagvergunningen kopen.

janmetvis1

Forelvijvers

Het vissen op forellenvijvers is een andere sport die Jan graag beoefent.  Dan gaat zijn voorkeur uit naar het vissen met buzzers. Voor de kieuwen van de buzzers gebruikt Jan tegenwoordig biots in plaats van floss, omdat biots beter op kleur blijven. Buzzer vissen moet je leren, dat hebben verschillende leden van Daddy Longlegs al ondervonden tijdens het vissen samen met Jan (ook ik!). Telkens weet Jan (veel) meer vissen te vangen, ook al vissen de anderen vlak naast hem en op precies dezelfde manier.

De clou is dat buzzers natuurlijk voedsel zijn voor forellen, die ze al rondzwemmend om zich heen opslurpen. Dus niet door iets te achtervolgen en een flinke ruk aan de lijn te geven, maar door de buzzer al zwemmend in de mond te nemen en rustig door te zwemmen of weer uit te spugen. De ‘beten’ zijn dus heel subtiel en als je die niet herkent mis je veel vissen. 

Vanaf de kant vist Jan meestal twee buzzers aan een drijvende lijn onder een zalmeitje als beetverklikker, op respectievelijk 70 cm en 120 cm diepte.  Als je geen aanbeten krijgt, dan wat dieper gaan vissen. De buzzers worden op de ‘Nieuw Zeeland’ stijl onder elkaar gebonden (doorverbonden via de haakbocht).  En gewoon wachten en niks doen totdat je de het zalmeitje ziet bewegen, dat  moet je als vliegvisser echt leren!

Vanuit de (bellly)boot met buzzers vissen is hetzelfde als verticalen. Je moet allereerst weten hoe diep het water is op de plaats waar je vist. Jan vist met een snel zinkende lijn (Teeny 130, Airflo DI5) en twee buzzers aan een leader van ongeveer 2 meter. Die laat hij afzinken tot net boven de bodem, waarna hij de buzzers tergend langzaam met achtjes naar boven draait om de natuurlijke beweging van een buzzer te imiteren. Een aanbeet is meestal slechts een heel kleine neerwaartse beweging van de hengeltop, waarop je direct moet reageren. Dat moet je echt leren. De kunst is ook om met je (belly)boot op dezelfde plek te blijven liggen, zodat de buzzer recht omhoog stijgt en niet schuin omhoog.

Pas als de buzzers niet werken schakelt Jan over op een booby  en een blob aan dezelfde zinkende lijn, maar met een kortere leader op respectievelijk 70 cm en 140 cm omdat je met een langere leader teveel slikkers krijgt. Ook nu vist Jan weer tergend langzaam met achtjes binnen en zijn de aanbeten vaak passief. De kleuren van boobies en blobs: geel, oranje, groen/chartreuse en je moet verschillende maten hebben. Let er ook op dat je haken gebruikt met een wijde haakbocht (bijvoorbeeld Hanak).

janmetvis2

Grote rivieren

Op grote rivieren als de Merwede kun je vanaf augustus tot half november goed vis vangen, vooral tegen de kanten aan.  De vis zit meestal tussen het vuil, dus daar moet je ook vissen door met een langere hengel (10 ft) tussen het vuil te verticalen. Blijf niet te lang op dezelfde plek hangen als je geen vis vangt, maar zoek de vis op, er is meestal prima te waden of vanaf de kribben te vissen.  
Bij 80% van de losse stenen ligt er een vis. Als je die vangt duurt het ongeveer 5 minuten tot een volgende vis zijn plaats heeft ingenomen.

Blijft steeds bedenken ‘Hoe kan ik bij de vis komen?’ en als je niks hebt gevangen ‘Wat heb ik verkeerd gedaan?’.  En zoals eerder gezegd: om te weten waar de vis zit moet je eerst tijd investeren. 

Werpen

Waar je ook tijd in moet investeren is in goed te leren werpen. En dat op een grasveld of aan water zonder te vissen, dus zonder vlieg aan de lijn maar wel met een leader en een stukje wol als ‘vlieg’. Een werpinstructeur geeft je handvaten, maar je zult zelf moeten oefenen. Alleen het nemen van lessen is niet voldoende en velen onderschatten de tijd die ze moeten investeren om goed te leren werpen.  

Jan is ervan overtuigd dat hij het NK-vliegvissen in 2007 heeft gewonnen dankzij zijn investeringen in het werpen. Hij had in die tijd les van Bart de Zwaan en kon daardoor op forellenputten net iets verder gooien. Dat maakte het verschil.

Leer ook precies te werpen en op souplesse: ontspannen zonder inspanning. Te vaak ziet Jan vliegvissers die op kracht gooien en hij vraagt zich af hoe lang ze dat kunnen volhouden zonder blessures.  Als  laatste tip geeft hij ons daarom mee om voor het leren werpen de DVD’s van Mel  Krieger eens goed  te bekijken.

Guus Eilers, maart 2013